«Географиялық білім берудегі Тұрақты даму мақсаттары» семинар-тренингі

2023 жылдың 20 қазанында Жаратылыстану және география институты ұйымдастырған «Географиялық білім берудегі Тұрақты даму мақсаттары» республикалық семинар-тренингі аяқталды. Төрт күн бойы шақырылған спикерлер, география және экология кафедрасының оқытушылары тұрақты дамудың барлық 17 мақсатына толық талдау жүргізіп, оларды оқу процесіне география сабақтарында енгізу бойынша ұсыныстар берді. Бесінші күні «Миссия-2030» ойыны өткізілді, оның мақсаты тұрақты даму үшін басым міндеттерді анықтау, сондай-ақ ТДМ мәселелерінде зейінді арттыру болып табылады. Бұл іскерлік ойынды Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі жанындағы Экономикалық зерттеулер институты БҰҰДБ әдіснамасы бойынша әзірледі. Институт ТДМ жөніндегі ұлттық комиссияның хатшылығы болып табылады. Ойын өткізу үшін ТДМ Хатшылығының жетекші сарапшылары М. Б. Нұржанова мен А. Ж. Әбуов арнайы шақырылды.

Ойын офлайн режимінде өтті, бірақ қалған тыңдаушылар ойын процесін онлайн режимінде бақылай алды. Ойынға 6 адамнан тұратын 5 команда қатысты. Олар Алматы және Талғар мектептерінің мұғалімдері, Жаратылыстану және география институтының оқытушылары, «География және экология» кафедрасының студенттері, магистранттары мен докторанттары болды. Әр команда өздеріне бір ТДМ таңдады. «Миссия-2030» ойынының қорытындысында әр командадан бір қатысушы сөз сөйлеп, тұрақты дамудың 17 мақсатының қайсысын таңдады, Қазақстанда оған қол жеткізу бойынша қандай ұсыныстары бар және ол олар үшін неге соншалықты маңызды деген сұрақтарға жауап берді.

«Тренинг-семинарда мен ТДМ 15-мақсат пен 15.3-тапсырмасын таңдадым: 2030 жылға қарай шөлейттенуге қарсы күрес жүргізіп, тозған жерлерді қалпына келтіру. Бұл проблема бүкіл әлемде өткір тұр және біздің Қазақстан да өте өзекті. Мәселені шешу үшін біз заманауи технологияларды қолдануымыз керек, мысалы, жасанды жаңбырды шақыру технологиясын қолдануға болады. Бұл тәжірибе араб елдерінде кең таралған. Бұл технология бізге шөлейттену және жердің тозуы мәселесін шешуге көмектеседі деп санаймын», - деп атап өтті «Elite school KZ» жекеменшік мектебінің география пәнінің мұғалімі Р.Е. Еспаев (Талғар ауданы Тұздыбастау ауылы).

«Миссия 2030» іскерлік ойынында біз ТДМ 9 және 9.4 міндетін таңдадық: тұрақты даму үшін инфрақұрылым мен өнеркәсіптік кәсіпорындарды жаңарту. 2030 жылға қарай инфрақұрылымды жаңғырту және өнеркәсіптік кәсіпорындарды қайта жабдықтау, ресурстарды пайдалану тиімділігін арттыру және барлық елдердің жеке мүмкіндіктеріне сәйкес қатысатын таза және экологиялық қауіпсіз технологиялар мен өнеркәсіптік процестерді кеңінен қолдану арқылы оларды тұрақты ету. Өйткені бұл дамудың ең маңызды аспектісі. Осы проблемаларды реттей отырып, дамудың түбегейлі өзгерістеріне қол жеткізуге болады, адамдар мен қоршаған ортаға зиянды барынша азайтуға болады», - деп атап өтті №1 Талғар жеке лицей-интернатының география пәнінің мұғалімі Э.А. Мирзаев.

«Мен ТДМ-16-ны таңдадым: бейбітшілік, әділеттілік және тиімді институттар құру. Адамзаттың жаһандық мәселелерін шешу кезінде дамушы елдердің пікірін ескеру қажет деп санаймын», - деп толықтырды «Elite school KZ» жеке мектебінің география пәнінің мұғалімі А.Жекен (Талғар ауданы, Тұздыбастау ауылы).

«6В01516-География-тарих» білім бағдарламасының 4 курс студенттері ТДМ-1 кедейлікке қарсы күресті таңдады. «Кім кедей өмір сүргісі келеді? Кедейлік-бүгінгі күннің ең өзекті мәселесі! Біз бұл мәселені мемлекеттік деңгейде қарастырдық. Елдің әл-ауқатын көтеру және дамыған елдердің қатарын толықтыру үшін біз білімді болуымыз, халық арасында қаржылық сауаттылықты арттыруымыз, сондай-ақ елдегі сыбайлас жемқорлықты жоюымыз қажет. Біз еліміздің әрбір адамының қарызсыз өмір сүргенін және өзін еркін сезінгенін қалаймыз. 2030 жылға қарай біз дамыған елдер қатарын толықтырып, бар проблемаларды шешеміз деп үміттенемін», - деді команда жетекшісі А.С. Солтанғазина.

«Біз SDG - 6-ны таңдадық таза су және санитарлық тазалық, өйткені ол қазір өзекті және жаһандық және бұл мәселені шешу үшін көп уақыт қажет. Оны біздің республикада қалай шешуге болады? Менің ойымша, Жаңа Стартапқа инвестиция салу керек. Мысалы, эксперимент үшін біз барлық қалаларда 1 тұрғын үй кешенін таңдап, жаңа су есептегішін қосамыз. Егер бір айда адамдар шектен асып кетсе, онда есептегіштің экранында олар литрлік бөтелкелер түрінде қанша литр су жұмсады. Бұл адамдарды үнемдеу туралы ойға жетелейді және планетамыздың су ресурстарын сақтауға көмектеседі», - деп 5-ші команданың жетекшісі, «6В01516 - География-тарих» білім бағдарламасының 4 курс студенті А.М. Насипкалиева өз ойымен бөлісті.

Ойын өте белсенді және қызықты өтті. Әр үстелде таңдалған ТМД мәселелері мен шешу жолдары талқыланды. Пікірталас 4,5 сағатқа созылды. Осылайша, семинар-тренингтің алғашқы 4 күнінде алынған 17 ТДМ туралы теориялық білім "Миссия-2030" ойыны кезінде шешімдер тапты. Семинар-тренинг тыңдаушылары алған білімдерін мектепте және университетте география сабақтарында пайдалану әдістерін ұсынды. Миға шабуыл жасау, әртүрлі шығармашылық идеяларды қалыптастыру арқылы ойыншылар ТДМ оңай екенін түсінді, күнделікті әрекеттеріміздің нәтижесінде біз осы тұрақты даму мақсаттарына оңай қол жеткізе аламыз.

.jpg