Елімізде және әлемде инклюзивті білім беруді дамыту

Абай атындағы ҚазҰПУ Педагогика және психология институтының ғалымдары 2024 жылдың 6 наурызында Алматы қаласында өткен «Инклюзивті білім берудің заманауи әдістері мен шешімдері» тақырыбындағы халықаралық конференцияға қатысты. Іс-шарада Қазақстанда және одан тыс жерлерде инклюзивті білім беруді дамытудың негізгі мәселелері қозғалды. Конференция бағдарламасында заманауи тәсілдер мен әдістерді талқылау, сондай-ақ осы саладағы әлемдік тәжірибе мен табысты стратегияларды талдау қарастырылды.

Қазақстанның түкпір-түкпірінен келген қатысушылар оқу орындары мен білім беру ұйымдарының кең ауқымын көрсетті. Олардың қатарында Алматы қаласы мен Алматы облыстарынан, Астана, Ақмола, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар, Түркістан және т.б. өңірлерден білім беру басқармаларының басшылары, орынбасарлары, бас мамандары, меңгерушілері, әдістемелік орталықтар басшысының орынбасарлары, мектеп директорлары, әдіскерлер, маман педагогтар мен психологтар болды. Іс-шара саладағы білім жайын қозғап, тәжірибе алмасу үшін сарапшыларды біріктіріп, инклюзивті және арнайы білім берудің маңыздылығын талқылауға арналды. Қатысушылардың пікірталастар мен талқылауларға белсенді қатысқанына қарап, олардың білімге деген жоғары қызығушылығы мен өз саласына деген адалдығын көреміз.

Unova/MIKKO (Украина - Польша) халықаралық сарапшысы Михаил Калиткин әрбір студенттің қажеттіліктеріне бейімделе алатын тиімді білім беру жүйесін құрудың маңыздылығын атап өтті. «Бұл конференция инклюзивті білім беруді дамыту үшін аса маңызды білім мен тәжірибе алмасу алаңы болып табылады. Біз әлемнің осы бағытта қалай алға жылжып жатқанын көріп отырмыз және осы тәжірибені Қазақстанның білім беру жүйесін жетілдіру үшін пайдалану біз үшін маңызды», - деп бөлісті Калиткин. Сарапшы сонымен қатар Дүниежүзілік банк пен Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің бірлескен жобасы аясында әзірленген инклюзия кабинетін көрсетті. Қарлығаш Жолдасова Білім және ғылым министрлігі мен Дүниежүзілік банктің «Орта білім беруді жаңғырту» жобасының іс-шараларына шолу жасап, Қазақстандағы орта білім беруді жаңғырту инклюзивті білім беруді дамытудың негізгі элементі екеніне тоқталды.

Алина Мельник (Ирландия) «Әрбір балаға жеке көзқарас болуы керек және бұл жерде топтық жұмыс маңызды рөл атқарады» деп атап өтіп, білім алушыларға қолдау көрсетудің әлемдік тәжірибесімен бөлісті. Сонымен қатар, АҚШ, Чехия, Украина және Финляндияның инклюзивтілік жүйелеріне шолу жасап, Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беруді табысты құру үшін үздік халықаралық тәжірибені пайдаланудың маңыздылығын атап өтті.

Ольга Стадник (Польша - «А-Вектор» мемлекеттік білім беру мекемесінің балаларға арналған орталығы) инклюзивті білім берудегі мәселелерді шешудің жолдарын талқылап, «инклюзивті білім берудегі кедергілерді еңсеру шығармашылық ойлауды және оқыту әдістерін бейімдеуді қажет ететінін» атап өтті. Қазақстанның білім беру жүйесіне тез және тиімді енгізуге болатын тәсілдер мен тәжірибелік жағдайлар көрсетілді.

Зухра Измайлова-Камар (Канада) студенттерге психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетудің негізі ретінде АВА мінез-құлқының қолданбалы талдауын ұсынды, «ABA әдістері ерекше білім беруді қажет ететін балалардың оқу процесін айтарлықтай жақсарта алады, оларға неғұрлым дараланған көзқарасты қамтамасыз етеді. үйренуге».

Ағымдағы жетістіктерді шолуға ғана емес, сонымен қатар білім беру мекемелерінің инклюзивті бағдарламаларды іске асыру кезінде кездесетін типтік проблемаларын анықтауға және олардың шешімін табуға ерекше назар аударылды.

Шараға қатысушыларды Абай атындағы ҚазҰПУ-дың Ғалия Абаева сынды ғалымдарының зерттеулерінің нәтижелері, сондай-ақ конференцияда ұсынылған инклюзивті білім беру бойынша арнайы оқу-әдістемелік құралдары қызықтырды.

Халықаралық конференцияда талқыланған инклюзивті білім беру тақырыбының өзектілігі қатысушылардың қызығушылығын тудырды. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды оқыту саласында алған білімдерін тәжірибеде қолдану мүмкіндігі мамандар арасында айтарлықтай резонанс тудырды.

Бұл шара Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі мен «Орта білім беруді жаңғырту» жобасының жетекші тобының бастамасымен жүргізілді. Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі мен еліміздің жетекші педагогикалық университеттердің қолдауы - еліміздегі білім беру жүйесін жетілдіруге деген ұмтылыстың жарқын мысалы болып табылады.